Macédoine: Constitution de 1991

Член 7

1) Во Република Македонија службен јазик е македонскиот јазик и неговото кирилско писмо.

2) Во единиците на локалната самоуправа во кои како мнозинство живеат припадниците на националностите, во службена употреба, покрај македонскиот јазик и кирилското писмо, се и јазикот и писмото на националностите на начин утврден со закон.

3) Во единиците на локалната самоуправа во кои како значителен број живеат припадниците на националностите, во службена употреба, покрај македонскиот јазик и кирилското писмо, се и јазикот и писмото на националностите, под услови и на начин утврдени со закон.

Член 48

1) Припадниците на националностите имаат право слободно да ги изразуваат, негуваат и развиваат својот идентитет и националните особености.

2) Републиката им ја гарантира заштитата на етничкиот, културниот, јазичниот и верскиот идентитет на националностите.

3) Припадниците на националностите имаат право да основаат културни и уметнички институции, научни и други здруженија заради изразување, негување и развивање на својот идентитет.

4) Припадниците на националностите имаат право на настава на својот јазик во основното и средното образование на начин утврден со закон. Во училиштата во кои образованието се одвива на јазикот на националноста се изучува и македонскиот јазик.

Член 54

1) Слободите и правата на човекот и граѓанинот можат да се ограничат само во случаи утврдени со Уставот.

2) Слободите и правата на човекот и граѓанинот можат да бидат ограничени за време на воена или вонредна состојба според одредбите на Уставот.

3) Ограничувањето на слободите и правата не може да биде дискриминаторско по основ на пол, раса, боја на кожа, јазик, вера, национално или социјално потекло, имотна или општествена положба.

4) Ограничувањето на слободите и правата не може да се однесува на правото на живот, забраната на мачење, на нечовечко и понижувачко постапување и казнување, на правната одреденост на казнивите дела и казните, како и на слободата на уверувањето, совеста, мислата, јавното изразување на мислата и вероисповеста.

Член 78

1) Собранието основа Совет за меѓунационални односи.

2) Советот го сочинуваат: претседателот на Собранието и по двајца членови Македонци, Албанци, Турци, Власи, Роми и двајца членови од другите националности во Македонија.

3) Претседателот на Собранието е претседател на Советот.

4) Собранието ги избира членовите на Советот.

5) Советот ги разгледува прашањата од меѓунационалните односи во Републиката и дава мислење и предлози за нивно решавање.

6) Собранието е должно да ги разгледа мислењата и предлозите на Советот и да донесе одлука во врска со нив.

Article 7

1) La langue officielle dans la république de Macédoine est le macédonien et son alphabet est le cyrillique.

2) Dans les collectivités territoriales où les membres des nationalités sont en majorité, leur langue et leur alphabet sont, à côté du macédonien et du cyrillique, également d'usage officiel selon les modalités déterminées par la loi.

3) Dans les collectivités territoriales où les membres des nationalités sont en nombre considérable, leur langue et leur alphabet sont d'usage officiel à côté du macédonien et du cyrillique, dans les conditions et les modalités déterminées par la loi.

Article 48

1) Les membres des minorités nationales ont le droit d'exprimer, de cultiver et de développer librement leur identité et leurs particularités nationales.

2) La République garantit la protection de l'identité ethnique, culturelle, linguistique et religieuse des minorités nationales.

3) Les membres des minorités ont le droit de créer des associations culturelles, artistiques, scolaires, scientifiques et autres ayant pour objet l'expression, l'encouragement et le développement de leur identité.

4) Les membres des minorités ont le droit à un enseignement primaire et secondaire dans leur langue, selon les modalités définies par la loi.

5) Dans les écoles où l'enseignement est dispensé principalement dans la langue de la minorité nationale, le macédonien doit être également étudié.

Article 54

1) Les droits et libertés de l'homme et du citoyen ne peuvent être limités que dans les cas prévus par la Constitution.

2) Les droits et libertés de l'homme et du citoyen peuvent être restreints en cas d'état de guerre ou dans les situation d'urgence, conformément aux dispositions de la Constitution.

3) La restriction des droits et libertés ne peut pas être fondée sur des motifs de sexe, de race, de couleur de la peau, de langue, de religion, d'origine nationale ou sociale, de situation sociale ou de fortune.

4) La restriction des droits et libertés ne peut concerner le droit à la vie, l'interdiction de la torture, les comportements inhumains et humiliants et leur sanction, la détermination juridique des délits passibles de peine et des peines elles-mêmes, ainsi que la liberté d'opinion, de conscience, de pensée, d'expression publique de la pensée et de confession religieuse.

Article 78

1) L'Assemblée forme un Conseil des nationalités.

2) Le Conseil est constitué comme suit : le Président de l'Assemblée, deux représentants pour chacune des communautés suivantes : macédonienne, albanaise, turque, valaque, rom, et deux représentants pour l'ensemble des autres nationalités en Macédoine.

3) Le président de l'Assemblée est président du Conseil.

4) L'Assemblée élit les membres du Conseil.

5) Le Conseil traite des questions relatives aux rapports entre nationalités dans la République et émet des avis et des propositions pour leur solution.

6) L'Assemblée est tenue d'examiner les avis et propositions du Conseil et d'adopter une décision relative à ceux-ci.

АМАНДМАНИ

Овие амандмани се составен дел на Уставот на Република Македонија и влегуваат во сила со денот на нивното прогласување.

АМАНДМАН V

1) На целата територија во Република Македонија и во нејзините меѓународни односи службен јазик е македонскиот јазик и неговото кирилско писмо.

Друг јазик што го зборуваат најмалку 20% од граѓаните, исто така, е службен јазик и неговото писмо, како што е определено со овој член.

Личните документи на граѓаните кои зборуваат службен јазик различен од македонскиот јазик, се издаваат на македонски јазик и неговото писмо, како и на тој јазик и неговото писмо во согласност со закон.

Кој било граѓанин кој живее во единиците на локалната самоуправа во која најмалку 20% од граѓаните зборуваат службен јазик различен од македонскиот јазик, во комуникацијата со подрачните единици на министерствата, може да употреби кој било од службените јазици и неговото писмо. Подрачните единици надлежни за тие единици на локална самоуправа одговараат на македонски јазик и неговото кирилско писмо, како и на службениот јазик и писмо што го употребува граѓанинот. Секој граѓанин во комуникација со министерствата може да употребува еден од службените јазици и неговото писмо, а министерствата одговараат на македонски јазик и неговото кирилско писмо, како и на службениот јазик и писмото што го употребува граѓанинот.

Во органите на државната власт во Република Македонија службен јазик различен од македонскиот јазик, може да се користи во согласност со закон.

Во единиците на локалната самоуправа јазикот и писмото што го користат најмалку 20% од граѓаните е службен јазик, покрај македонскиот јазик и неговото кирилско писмо. За употребата на јазиците и писмата на кои зборуваат помалку од 20% од граѓаните во единиците на локалната самоуправа, одлучуваат органите на единиците на локалната самоуправа.

2) Со овој амандман се заменува членот 7 од Уставот на Република Македонија.

АМАНДМАН VIII

1) Припадниците на заедниците имаат право слободно да го изразуваат, негуваат и развиваат својот идентитет и особеностите на своите заедници и да ги употребуваат симболите на својата заедница.

Републиката им ја гарантира заштитата на етничкиот, културниот, јазичниот и верскиот идентитет на сите заедници.

Припадниците на заедниците имаат право да основаат културни, уметнички, образовни институции, како и научни и други здруженија заради изразување, негување и развивање на својот идентитет.

Припадниците на заедниците имаат право на настава на својот јазик во основното и средното образование на начин утврден со закон. Во училиштата во кои образованието се одвива на друг јазик се изучува и македонскиот јазик.

2) Со овој амандман се заменува членот 48 од Уставот на Република Македонија.

АМАНДМАН X

1) Собранието може да одлучува ако на седницата присуствува мнозинство од вкупниот број пратеници. Собранието одлучува со мнозинство гласови од присутните пратеници, а најмалку со една третина од вкупниот број пратеници, ако со Уставот не е предвидено посебно мнозинство.

2) За закони кои директно ги засегаат културата, употребата на јазиците, образованието, личните документи и употребата на симболите, Собранието одлучува со мнозинство гласови од присутните пратеници, при што мора да има мнозинство гласови од присутните пратеници кои припаѓаат на заедниците кои не се мнозинство во Република Македонија. Спорот во врска со примената на оваа одредба го решава Комитетот за односи меѓу заедниците.

3) Со овој амандман се заменува членот 69 од Уставот на Република Македонија.

MODIFICATIONS

Les présentes modifications font partie intégrante de la Constitution de la république de Macédoine et entrent en vigueur le jour de leur proclamation.

MODIFICATION V

1) Le macédonien, écrit en utilisant son alphabet cyrillique, est la langue officielle dans toute la république de Macédoine ainsi que dans les relations internationales de la république de Macédoine.

Toute autre langue parlée par au moins 20 % de la population est aussi une langue officielle, écrite en utilisant son alphabet, tel qu'il est spécifié dans le présent article.

Toute pièce d'identité officielle de citoyens parlant une langue officielle différente du macédonien est également émise dans cette langue, en plus du macédonien, en conformité avec la loi.

Quiconque vivant dans une collectivité territoriale dans laquelle au moins 20 % de la population parle une langue officielle différente du macédonien peut employer cette autre langue officielle pour communiquer avec le bureau régional du gouvernement central sous la responsabilité de cette municipalité; ce bureau doit répondre dans cette langue en plus du macédonien. Toute personne peut employer une autre langue officielle pour communiquer avec un bureau principal du gouvernement central, qui répondra dans cette langue en plus du macédonien.

Dans les organismes de la république de Macédoine, toute autre langue officielle que le macédonien peut être employée, conformément à la loi.

Dans les collectivités territoriales là où au moins 20 % de la population parle une langue particulière, cette langue et son alphabet sont employés comme langue officielle en plus du macédonien et son alphabet cyrillique. En ce qui concerne des langues parlées par moins de 20 % de la population d'une collectivité territoriale, les autorités locales décident finalement de leur emploi dans les organismes publics.

2) La présente modification remplace l'article 7 de la Constitution de la république de Macédoine.

MODIFICATION VIII

1) Les membres des communautés ont le droit d'exprimer librement, de favoriser et de développer leurs attributs identitaires et communautaires, et d'utiliser leurs symboles.

La République garantit la protection de l'identité ethnique, culturelle, linguistique et religieuse de toutes les communautés.

Les membres des communautés ont le droit de créer des institutions pour la culture, les arts, la science et l'éducation, ainsi que des associations savantes et autres pour l'expression, la promotion et le développement de leur identité.

Les membres des communautés ont le droit de receveur une instruction dans leur langue dans l'enseignement primaire et secondaire, tel qu'Il est prévu par la loi. Dans les écoles où l'enseignement est dispensé dans une autre langue, la langue macédonienne est également étudiée.

2) La présente modification remplace l'article 48 de la Constitution de la république de Macédoine.

MODIFICATION X

1) L'Assemblée ne peut délibérer que si est présente une majorité du nombre total des représentants. L'assemblée prend ses décisions par un vote à la majorité des députés présents, mais par au moins un tiers du nombre total des députés, dans la mesure où la Constitution ne prévoit pas de majorité qualifiée.

2) Pour les lois qui concernent directement la culture, l'emploi de la langue, l'éducation, les documents personnels et l'usage des symboles, l'Assemblée prend ses décisions par un vote à la majorité des députés présents, dans laquelle il doit y avoir une majorité des voix des députés présents appartenant aux communautés minoritaires dans la population de la Macédoine. Dans le cas d'un différend au sein de l'Assemblée concernant l'application de la présente disposition, le Comité sur les relations intercommunautaires doit résoudre le différend.

3) La présente modification remplace l'article 69 de la Constitution de la République de Macédoine.